کتاب پانزده چالش در تجزیه و تحلیل رویدادهای شغلی منتشر شد

این کتاب به عنوان یک راهنمای مکمل، برای کارشناسان حوزه ی ایمنی و بهداشت شغلی و کلیه افراد فعال در این حوزه کاربرد دارد. به طور حتم، استفاده از نکات کلیدی این کتاب، کارشناسان را با خطاهای بارز در فرایند تجزیه و تحلیل شغلی آشنا نموده و کمک می کند تا با کمترین سطح از اشتباه، نسبت به ریشه یابی حوادث اقدام کنند.

فهرست مطالب

مقدمه. ۵

چالش ۱: چرا تحقیق و بررسی ؟. ۶

چالش ۲: چه نوع حوادثی در وظایف شما تعریف شده است ؟. ۶

چالش ۳:  چه رویدادهایی نیاز به تجزیه و تحلیل دارند؟. ۹

چالش ۴: مقصریابی یا مسیریابی؟. ۱۱

چالش ۵: مسیر و مراحل تحقیق و بررسی رویدادها ۱۲

چالش ۶: چه حوادثی را به اداره کار و شبکه بهداشت گزارش کنیم ؟. ۱۲

چالش۷ : چه حوادثی را در شاخص های حوادث خود منظور کنیم؟. ۱۳

چالش ۸:  آیا الزام به استفاده از تکنیک مشخصی در تجزیه و تحلیل حادثه داریم ؟. ۱۳

چالش ۹: تمرکز بر علل سطحی و سانسور علل اصلی.. ۱۶

چالش ۱۰: نادیده گرفتن فرهنگ سازمانی.. ۱۷

چالش ۱۱: مشارکت؟ نه ممنون ! ۱۷

چالش ۱۲: درس آموزی،  پاس گل داده شده است! ۱۸

چالش ۱۳: عدم توجه به روندها ۱۸

چالش ۱۴: نادیده گرفتن عوامل روانشناختی.. ۱۹

چالش ۱۵: عدم پیگیری اثربخش اقدامات اتخاذ شده ۲۰

نویسنده: رضا عرب عامری

برای دانلود، روی لینک زیر کلیک کنید

۱۵ challenge

مشاهده ی فیلم آموزشی PSSR –  رضا عرب عامری

https://aparat.com/v/pHJti

PSSR در واقع یک بررسی رسمی از فرایند تولید برای تایید این مساله است که حوزه های بحرانیِ متاثر از فرایند، پیش از استفاده، مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته اند.

چرا  PSSR انجام می دهیم ؟

۱- دسترسی به سطوح بالاتر در ایمنی فرایند

۲- عملکرد بهتر مدیریت ریسک

۳- بهبود کلی کیفیت تولید

انجام PSSR چند مرحله خواهد داشت؟

بصورت کلی ۸ مرحله را برای انجام PSSR تعریف کرده اند:

۱- آموزش

۲- شناسایی انواع راه اندازی

۳- تعیین نوع PSSR

۴- تشکیل تیم PSSR

۵- راهبری PSSR

۶- تکمیل مستندات PSSR

۷-پیگیری اقدامات

۸- بهبود سیستم

مستندات مورد نیاز:

مستندات مربوط به ریسک ها

نقشه های فرایندی، مکانیکی، ابزار دقیق و …

دستورالعمل های عملیاتی

طرح واکنش در شرایط اضطراری

اصلاحات احتمالی در زمان راه اندازی

دستورالعمل های تکمیل کار مکانیکی و …

 LOTO تکنیکی است برای جلوگیری انرژی ناشی از رهاسازی آن در طی سرویس تجهیزات. این تکنیک با قرار دادن قفل روی وسایل جداسازی انرژی قبل از شروع به کار است. برای آشنایی بیشتر شما با این ابزار، یک ویدئوی آموزشی بهمراه یک دستورالعمل ساده در این حوزه را برای شما بارگذاری کرده ایم.
فیلم آموزشی LOTOTO- رضا عرب عامری
LOTOTO

همانطور که می دانید، قفل کردن، تگ کردن (LOTO) مجموعه ای از مراحل است که برای اطمینان از ایمن و ایزوله بودن تجهیزات یا ماشین آلات طراحی شده است، زمانی که تعمیر و نگهداری یا تعمیر انجام می شود. این تضمین می کند که ماشین ها در حین تعمیر خاموش می مانند. و اینکه مردم به طور تصادفی در معرض انرژی بالقوه ذخیره شده قرار نگیرند.
سازمان‌های پیشرو در حال حاضر سیستم جداسازی انرژی پیشرفته با عنوان LOTOTO را اتخاذ می‌کنند. این به طور رسمی شامل مراحل “قفل کردن، برچسب زدن” به همراه “امتحان کردن” است. این به این دلیل است که بسیاری از تصادفات جدی که شامل رویه‌های قفل کردن می‌شوند به دلیل عدم بررسی اینکه آیا همه جداسازی‌های لازم انجام شده‌اند رخ می‌دهند.
این شکست ها شامل طیفی از مسائل مانند ارتباطات ضعیف در تیم های کاری و خطاهای انسانی مبتنی بر مهارت است. عادت‌های روتین مانند سیستم‌های lockout tag out می‌توانند به راحتی قربانی مراحل از دست رفته شوند، زیرا افراد روی خلبان خودکار کار می‌کنند و فراموش می‌کنند که چک کنند.
استفاده از LOTOTO در سیستم lock-out، tag-out سیستم کنترلی انرژی شما را به سطح جدیدی می برد و به محافظت از افراد در برابر خطاهای انسانی رایج که باعث بروز حوادث جدی می شود کمک می کند.
چه اتفاقی می افتد زمانی که روش های جداسازی با شکست مواجه می شوند
نمونه‌های متعددی از مواردی وجود دارد که در صورت شکست رویه LOTO ممکن است اشتباه پیش برود:
• یک کارگر معدن که مشغول تعمیر و نگهداری روتین روی یک نوار نقاله سنگین بود، به داخل دستگاه کشیده شد و بلافاصله کشته شد. عدم اطمینان از روشن نشدن دستگاه، منجر به این شد که همکارش ناخودآگاه آن را روشن کند.
• یک مهندس برق در حال انجام تعمیرات در ارتفاع پس از دریافت شوک ولتاژ بالا سقوط کرد و به شدت خود را مجروح کرد. او تجهیزات را قفل کرده بود تا روشن نشود، اما کلید کنترل خراب شده بود.
• یک کارگر تعمیر و نگهداری که یک توربین بخار را تعمیر می کرد با بخار داغ داغ منفجر شد، زمانی که یکی از همکاران به طور سهوی موتور را روشن کرد.
• یک کارمند جدید زمانی که برای برداشتن یک قطعه گیر کرده تجهیزات به داخل یک آشیانه بلستر رفت، شکست خورد. دستگاه خاموش نشده بود، بنابراین وقتی قطعه جدا شد دوباره شروع به کار کرد.
این نوع حوادث برای آسیب دیدگان ویرانگر است. آنها می توانند منجر به تلفات جانی، صدمات جدی، آسیب های پرهزینه به یک تجارت و همچنین جریمه های قابل توجهی شوند.
تغییر از LOTO به LOTOTO
LOTO پس از یک حادثه بزرگ که منجر به تلفات متعدد در نتیجه یک سیستم کنترل معیوب شد، به LOTOTO تبدیل شد.
از آن زمان بسیاری از سازمان‌ها دریافته‌اند که افزودن مرحله تست ضروری است. این مرحله مشخص می کند که آیا در نقطه ایزوله ایراد وجود دارد یا خیر، و آیا برای رفع آنها قبل از شروع تعمیرات یا نگهداری به کار بیشتری نیاز است.
یکی از شرکت‌هایی که از LOTOTO استفاده می‌کند، شرکت پیشرو بریتانیایی پیمانکاری مصالح ساختمانی و راه‌سازی Tarmac است. در بسیاری از شعبه‌های Tarmac، به همه کارکنان مربوطه آموزش آنلاین در مورد LOTOTO ارائه می‌شود و انتظار می‌رود که در صورت لزوم، آن را بدون شکست اجرا کنند.
انجمن محصولات معدنی یک انجمن تجاری برای صنایع آسفالت، سنگدانه، بتن، سیمان، ملات، آهک و سیلیس نیز رسما LOTOTO را پذیرفته است. با همکاری Reece، یک تامین کننده محصولات ایمنی، یک راهنمای LOTOTO ایجاد کرد که نحوه استفاده از این روش ها را توضیح می دهد.
آموزش LOTOTO
دوره آموزشی Lock Out Try Out یا LOTOTO به آشنایی با شیوه های کار ایمن در حین کار با لوازم الکتریکی کمک می کند تا از کارگران در برابر شرایط کنترل نشده ای که ممکن است از ماشین آلات یا تجهیزات در حین کار سرویس یا تعمیر و نگهداری رخ دهد، محافظت شود.
الزامات قانونی برای LOTOTO چیست؟
در حالی که پیروی از LOTOTO یک الزام قانونی خاص در بریتانیا نیست، اما همچنان بهترین عمل محسوب می شود. و پیروی از LOTOTO تضمین می کند که وظایف قانونی خود را طبق قوانین مربوطه انجام می دهید. این شامل:
تهیه و استفاده از تجهیزات کار ۱۹۹۸ – بخش ۱۹:
هر کارفرما باید اطمینان حاصل کند که در مواردی که تجهیزات کار مناسب با وسایل مناسب برای جداسازی آن از تمام منابع انرژی خود فراهم شده باشد.
مقررات انرژی و برق در محل کار ۱۹۸۹ – مقررات ۱۳:
اقدامات احتیاطی کافی باید اتخاذ شود تا در صورت بروز خطر، تجهیزات الکتریکی که به منظور جلوگیری از خطر در حین انجام کار روی آن تجهیزات یا نزدیک آن انجام می‌شود، از بین رفته باشند.
علاوه بر این موارد، طبق قانون ایمنی و بهداشت در محل کار ۱۹۷۴، کارفرمایان وظیفه کلی دارند که از هر کسی در برابر خطرات ذاتی فعالیت های کاری خود محافظت کنند. این بدان معناست که خطرات جداسازی انرژی باید ارزیابی و کنترل شوند.
افرادی که در معرض خطر هستند، مانند کارگران صنایع دستی، اپراتورهای ماشین آلات، برق کاران و هر کسی که به طور منظم تجهیزات را سرویس، نگهداری یا تعمیر می کند، باید آموزش کافی ارائه شود. آنها باید بتوانند این خطر را تشخیص دهند و بدانند برای محافظت از خود در برابر آن چه کاری انجام دهند.
کارفرمایان نه تنها باید این آموزش حیاتی را ارائه دهند، بلکه باید شواهدی مبنی بر ارائه آن داشته باشند. این امر در صورت وقوع حادثه از کسب و کار محافظت می کند.

موارد مهم مرتبط با ارزیابی انطباق با الزامات قانونی را در ویدئوی زیر مشاهده کنید.
برای فهم بیشتر موضوع، یک نمونه فرم تکمیل شده نیز پیوست شده است.

ویدئوی آموزشی ارزیابی انطباق با الزامات ایمنی
ارزیابی انطباق تکمیل شده

۳- تعاریف
۳-۱- الزامات قانونی: عبارت است از کلیه قوانین و مقررات و استانداردهای بهداشتی، ایمنی و زیست‌محیطی که توسط مراجع قانونی و سازمان‌های ذی‌ربط (سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کار و امور اجتماعی، وزارت بهداشت، وزارت صنایع و …) تدوین شده است.
۳-۲- سایر الزامات: عبارت است از الزاماتی که به عنوان الزام قانون نبوده و سازمان خود را ملزم به رعایت آن‌ها می‌نماید. این الزامات می‌تواند شامل توافقنامه‌های منعقد شده با طرف‌های ذینفع، آیین‌نامه، بخش‌نامه‌ها و … باشد.
۳-۳- ارزیابی انطباق با قوانین: مفهوم از ارزیابی این است که چه تعداد از جنبه‌ها و اثرات و خطرات و پیامدها مرتبط با هر قانون بوده و از مجموع قوانین مرتبط چه مقدار رعایت شده است.

۵-۱- کلیات
به طور کلی قوانین، مقررات، ضوابط و استانداردهای مرتبط و قابل اعمال شامل شناسایی و دستیابی به قوانین و مقررات بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی، ارزیابی انطباق با قوانین و بروزرسانی قوانین می‌باشد.
۵-۲- شناسایی و دستیابی به قوانین و مقررات بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی
در ابتدای هر سال اعضای کارگروه‌های تخصصی HSE الزامات قانونی مورد نیاز مرتبط با مسائل بهداشتی، ایمنی و محیط زیستی مربوط به حوزه خود را از طریق اتوماسیون اداری به اداره HSE اعلام نموده و اداره HSE با مراجع قانونی مربوطه (وزارت بهداشت، وزارت کار، سازمان تأمین اجتماعی، سازمان حفاظت از محیط زیست و …) تماس حاصل کرده (حضوری، تلفنی، فاکس، نامه) و خواهان دریافت آخرین ویرایش قوانین و مقررات مذکور می‌شود. در صورت تغییر، اداره HSE از طریق مکاتبه با مراجع مربوطه آخرین ویرایش الزامات قانونی را دریافت کرده و موجبات تفسیر، ابلاغ و اجرای آن را در سازمان فراهم می‌آورد.
این قوانین و مقررات در فرم فهرست الزامات قانونی به شماره HES-FO-25 ثبت می‌شود. کلیه قوانین و مقررات شناسایی شده، توسط اداره HSE به واحدهای مربوطه جهت اجرا و بکارگیری ابلاغ می‌شود.
برخی از مهم‌ترین مراجع قانونی سازمان شامل موارد زیر می‌باشند:
– سازمان حفاظت محیط زیست (اداره کل محیط زیست استان تهران)
– وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (اداره سلامت و محیط کار)
– وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان تهران)
– سازمان ملی استاندارد (اداره کل استاندارد تهران)
– شهرداری تهران
– سازمان مدیریت پسماند
– سازمان بهره‌وری انرژی ایران
– سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران
– شرکت کنترل کیفیت هوا
– شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت
– وزارت نیرو
– مجلس شورای اسلامی و شورای شهر
– و …
۵-۳- توزیع قوانین
پس از شناسایی و دستیابی به قوانین و مقررات ایمنی، بهداشت و محیط زیست، در صورت نیاز متن الزام قانونی از طریق اتوماسیون در اختیار واحدهای مرتبط قرار می‌گیرد در غیر این صورت الزامات قانونی در قالب اقدامات کنترلی، دستورالعمل‌ها، اطلاعیه‌ها و یا به‌صورت آموزش رو در رو در اختیار واحدها قرار می‌گیرد و در بازرسی‌ها و پایش¬ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
سایر الزامات قانونی توسط هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان ابلاغ می‌شود و کلیه پرسنل سازمان موظف هستند که قوانین ابلاغ شده را به صورت کامل رعایت نمایند.
به منظور شناسایی قوانین و مقررات پس از شناسایی کلیه سازمان‌های ذی‌ربط در امور بهداشتی، ایمنی و زیست‌محیطی، مدیر اداره HSE با هماهنگی سازمان‌های مربوطه هر سال یک‌بار از طریق مکاتبه و مراجعه به سایت مراجع قانون‌گذار یا سازمان‌های مسئول، الزامات قانونی (شامل: قوانین، استانداردها، تفاهم‌نامه‌ها، توافق‌نامه‌ها و…) را دریافت کرده و پس از بررسی، آن دسته از الزاماتی را که مرتبط با مخاطرات بهداشتی، ایمنی و زیست‌محیطی ناشی از فرآیندها و فعالیت‌های سازمان است، تعیین می‌نماید.
و پس از درج قوانین و مقررات قوانین و مقررات شناسایی شده در فرم فهرست الزامات قانونی به شماره HSE-FO-25 توسط مدیر اداره HSE، فرم مذکور به واحدهای مربوطه جهت اجرا و بکارگیری ابلاغ می‌شود.
۵-۴- ارزیابی انطباق با قوانین و سایر الزامات
پس از دریافت قوانین برای اولین بار و یا به‌روزآوری قوانین موجود و ابلاغ قوانین به واحدهای مرتبط سازمان، اداره HSE با همکاری معاونت‌های مرتبط اقدام به ارزیابی انطباق می‌نماید. مطابق با فرم فهرست الزامات قانونی به شماره HSE-FO-25، کلیه قوانین از بعد قابلیت انطباق عملکرد سازمان با الزامات بهداشت، ایمنی و محیط زیست بررسی و در فرم مذکور ثبت می‌گردد. در صورت عدم انطباق، اقدام اصلاحی لازم توسط واحد مربوطه یا اداره HSE تعیین و شماره آن در فرم مذکور ثبت می‌گردد.
پس از شناسایی و تفسیر و ابلاغ به واحدهای مربوطه، این الزامات از طریق روش‌های مختلفی مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند و گزارش ارزیابی دستیابی به الزامات قانونی و سایر الزامات و انطباق الزامات آن به عنوان ورودی جلسه بازنگری مدیریت به نماینده مدیریت یا مدیر اداره HSE ارسال می‌گردد.
۵-۴-۱- الزامات قابل اندازه‌گیری
الزامات قانونی قابل اندازه‌گیری مواردی هستند که دارای یک پارامتر کمی هستند. به طور مثال قانون حدود مجاز تماس شغلی صدا که نباید از یک حد معین بیشتر باشد.
جهت ارزیابی انطباق این دسته از الزامات با توجه به اینکه اندازه‌گیری عوامل زیان‌آور محیط کار و پارامترهای زیست‌محیطی به صورت ادواری مطابق با دستورالعمل اندازه‌گیری عوامل زیان‌آور محیط کار به شماره HSE-WI-20 مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرند لذا در گزارش مربوطه می‌بایست نتایج با استاندارد مربوطه مقایسه شده و انطباق یا عدم انطباق آن مشخص گردد.
۵-۴-۲- الزامات غیرقابل اندازه‌گیری
با توجه به اینکه هیچ‌گونه ابزار اندازه‌گیری در خصوص رعایت این الزامات وجود ندارد، جهت ارزیابی انطباق این قوانین می‌بایست از چک‌لیست‌های تهیه شده بر اساس متن الزامات قانونی استفاده نمود. این چک‌لیست‌ها بر اساس اهمیت و وضعیت موجود در دوره‌های زمانی از پیش تعریف شده با مراجعه به محل‌های مربوطه و بررسی شرایط واقعی تکمیل می‌گردند. در نهایت اداره HSE به صورت سالیانه نسبت به جمع‌بندی نتایج و تهیه یک گزارش جامع اقدام می‌نماید.
۵-۵- بروز رسانی قوانین و سایر الزامات
گردآوری اولیه قوانین بهداشت، ایمنی و محیط زیست توسط مدیر اداره HSE انجام شده و سالانه یک بار مورد بازنگری قرار می‌گیرد.
در ابتدای هر سال اعضای کارگروه‌های تخصصی HSE با مراجع قانونی مشخص شده در فهرست مراجع قانونی ارتباط برقرار کرده و در مورد آخرین ویرایش قوانین و مقررات پیگیری می‌نمایند و در صورت تغییر، اقدام به دریافت آخرین ویرایش کرده و در غیر این صورت عدم تغییر را به اطلاع مدیر اداره HSE می‌رسانند. در صورت نیاز و اطلاع از تغییرات در طول سال برای به روز رسانی قوانین از طریق مکاتبه با سازمان‌های مسئول، موجبات تفسیر، ابلاغ، پیاده‌سازی و اجرای آن‌ها فراهم می‌گردد و تغییرات در فرم فهرست الزامات قانونی به شماره HSE-FO-25 ثبت می‌گردد.

دستورالعمل کامل ایمنی جوشکاری و برشکاری . دانلود از طریق لینک زیر

دستورالعمل ایمنی جوشکاری وبرشکاری-شرکت

۵-۱-      کلیات

کارشناس HSE سازمان یا مسئول HSE پیمانکار می‌بایست پیش از شروع عملیات، مطابق با چک‌لیست ایمنی جوشکاری و برشکاری به شماره HSE-CH-34 تمامی فعالیت‌ها و تجهیزات مورد استفاده را بازرسی نماید تا از صحت عملکرد آن‌ها اطمینان حاصل نماید. همچنین ناظر اجرای کار نیز در طول کاربر روند کار نظارت داشته، از ایجاد موارد و شرایط ناایمن جلوگیری به عمل آورد. آموزش‌های مورد نیاز در خصوص جوشکاری و برشکاری توسط کارشناس HSE سازمان یا مسئول HSE پیمانکار صورت می‌گیرد.

نکات مهمی که در ابتدای کار فنی برشکاری و جوشکاری باید به آن توجه داشت شامل موارد زیر است:

• در خصوص فعالیت‌هایی که به تشخیص سازمان نیاز به حضور جوشکار حرفه‌ای باشد، می‌بایست از افراد واجد صلاحیت دارای گواهینامه استفاده شود.
• برشکار و جوشکار بایستی مفاد این دستورالعمل را فراگرفته و کلیه قواعد مشروحه در آن را بکار بندد.

در ادامه نکات بهداشتی، ایمنی و زیست‌محیطی که نفرات هنگام جوشکاری و برشکاری موظف به رعایت آن‌ها می‌باشند، ذکر شده است.

۵-۲-      خطرات جوشکاری و برشکاری

۵-۲-۱-خطر برق‌گرفتگی

در صورت وجود اشکال در دستگاه جوشکاری یا برشکاری برقی، کارتینگ نامناسب و نامناسب بودن کابل‌های مربوطه احتمال برق‌گرفتگی وجود دارد.

۵-۲-۲- خطر سوختگی

در موقع جوشکاری، برشکاری قطعه کار و ابزار تا حد زیادی داغ شده و هم‌چنین ذرات مذاب ناشی از جوشکاری، برشکاری به اطراف پراکنده می‌شود و بنابراین احتمال بروز سوختگی وجود دارد. پرتوهای ماوراءبنفش نیز می‌تواند منجر به سوختگی شدید پوست گردد.

۵-۲-۳-خطر ورود اجسام خارجی به داخل چشم

در زمان صاف نمودن لبه قطعات برشکاری شده و با زدن گل جوش احتمال پرتاب اشیاء خارجی و ورود آن‌ها به چشم وجود دارد، لذا باید از عینک ایمنی متناسب با نوع کار استفاده نمود.

۵-۲-۴-خطر سقوط و افتادن از ارتفاع

در صورتی که جوشکاری / برشکاری در ارتفاع صورت پذیرد خطر سقوط وجود خواهد داشت. هم‌چنین هنگام جوشکاری با برق در صورت وقوع برق‌گرفتگی احتمال پرتاب شدن فرد براثر واکنش ماهیچه‌های بدن براثر عبور جریان برق از بدن وی وجود دارد.

۵-۲-۵-خطر آتش‌سوزی

جوشکاری و برشکاری به علت ایجاد دمای خیلی زیاد می‌تواند منجر به آتش‌سوزی گردد.

۵-۲-۶- خطرات پرتوها

علاوه بر نور خیره‌کننده مرئی، پرتوهای ماوراءبنفش در جوشکاری قوس الکتریک به وجود می‌آید و پرتوهای مادون‌قرمز در جوشکاری / برشکاری اکسیژن و گاز ایجاد می‌گردد که هریک از این پرتوها اثرات مضر خاصی خواهند دارند.

۵-۳-      ایمنی در جوشکاری و برشکاری

۵-۳-۱- مقررات عمومی جوشکاری و برشکاری

• پیش از شروع عملیات جوشکاری و برشکاری (به‌جز عملیات) صدور مجوز کار گرم به شماره HSE-FO-59 ضروری است.
• پیش از شروع عملیات جوشکاری می‌بایست تمامی فعالیت‌ها طبق چک‌لیست ایمنی جوشکاری و برشکاری به شماره HSE-CH-34 بررسی شود.
• کلیه عملیات جوشکاری و برشکاری باید توسط افراد دارای صلاحیت صورت پذیرد.
• قبل از انجام هرگونه عملیات جوشکاری و برشکاری تمیز نمودن محل کار از مواد آتش‌گیر ضروری است.
• فیوم‌های جوشکاری و برشکاری برای سلامتی خطرناک می‌باشند، لذا تنها زیر هود یا در محل‌های با تهویه مناسب عملیات برشکاری یا جوشکاری را انجام دهید.
• کلیه دستگاه‌ها و تجهیزاتی که برای جوشکاری و برشکاری به کاربرده می‌شوند، باید به‌طور مرتب و بر اساس دستورالعمل‌های کارخانه سازنده مورد بازدید، آزمایش و دقت سنجی قرار گرفته و در صورت وجود نقص و یا فرسودگی، تعمیر و یا از فرآیند کار خارج گردند.
• وضعیت ایستایی دستگاه‌ها و تجهیزات جوشکاری و برشکاری بایستی به‌گونه‌ای باشد که از هرگونه حرکت اتفاقی جلوگیری به عمل آید.
• کلیه دستگاه‌ها و تجهیزات جوشکاری و برشکاری باید به‌طور کاملاً ایمن نصب و بهره‌برداری گردد.
• کلیه دستگاه‌ها و تجهیزات جوشکاری و برشکاری باید در مکانی نگهداری و انبار شوند که از صدمات فیزیکی و شیمیایی محافظت گردد.
• روش انجام عملیات جوشکاری و برشکاری باید به‌گونه‌ای باشد که علاوه بر فرد جوشکار یا برشکار، خطری برای سایر کارکنان و یا افراد متفرقه در برنداشته باشد.
• دیوارها و سطوح جانبی محل جوشکاری باید به‌گونه‌ای باشد که بیشترین جذب تشعشعات مضر را داشته باشد.
• اگر در محل‌هایی که جوشکاری یا برشکاری انجام می‌شود، اشخاص دیگری نیز مشغول به کار بوده یا عبور و مرور کنند باید از پاراوان‌های غیرقابل اشتعال ثابت یا قابل حمل مناسب استفاده شود که حداقل ارتفاعشان ۲ متر باشد.
• اقدامات کنترلی باید به نحوی انجام گیرد تا از انتشار آلاینده‌های ناشی از عملیات جوشکاری به سایر قسمت‌های کارگاه جلوگیری به عمل آید.
• انجام کلیه عملیات چربی زدایی یا تمیزکاری با هیدروکربن‌های کلردار در کارگاه‌های جوشکاری، برشکاری و فرآیندهای مرتبط ممنوع است.
• اگر قطعه کاری با استفاده از حلال‌ها، چربی زدایی شده باشد، باید پیش از شروع جوشکاری آن را کاملاً از باقیمانده حلال پاک و خشک نمود.
• جوشکاری و برشکاری در مجاورت مواد قابل اشتعال و انفجار یا در مکان‌هایی که گردوغبار و بخارات یا گازهای قابل انفجار و اشتعال وجود دارد، ممنوع است.
• کلیه قسمت‌هایی که در اثر جوشکاری یا برشکاری احتمال وقوع آتش‌سوزی در آن‌ها وجود دارد بایستی از مصالح نسوز ساخته شده و یا با استفاده از روش‌های مناسب از ایجاد حریق جلوگیری به عمل آید.
• هرگونه درز یا شکاف، حفره و پنجره‌های باز و یا شکسته در کف و دیواره‌های محل جوشکاری یا برشکاری باید به‌طور مناسب پوشیده یا بسته گردند تا خطر ریزش یا پاشش ذرات ناشی از جوشکاری و برشکاری به طبقات زیرین و یا واحدهای مجاور از بین برود.
• قبل از شروع عملیات جوشکاری و برشکاری در فضاهای بسته و محدود باید از تهویه مناسب محیط کار اطمینان حاصل نمود.
• در هنگام جوشکاری و برشکاری که تأمین سیستم تهویه مناسب امکان‌پذیر نمی‌باشد، استفاده از تجهیزات مستقل تنفسی الزامی است.
• سیلندرهای گاز و دستگاه‌های جوشکاری و برشکاری بایستی همواره خارج از فضاهای بسته و محدود مستقر گردد.
• لوله‌های مورد استفاده برای تهویه گازهای خروجی ناشی از جوشکاری و برشکاری در فضاهای بسته و محدود باید از مواد غیرقابل اشتعال ساخته شده باشد.
• جوشکاری و برشکاری مخازن سربسته و یا حاوی مواد قابل اشتعال و انفجار ممنوع است.
• جوشکاری و برشکاری مخازنی که قبلاً حاوی مواد قابل اشتعال و انفجار بوده و یا محتویات قبلی آن مشخص نمی‌باشد، بدون رعایت اصول ایمنی و استانداردهای مربوطه ممنوع است.
• کلیه دستگاه‌ها و تجهیزات جوشکاری و برشکاری باید دارای لوح مشخصات فنی باشد.
• در پایان هر شیفت کاری عملیات جوشکاری و برشکاری، باید اطراف محل کار بازرسی و فقط پس از اطمینان از عدم وجود جرقه، شعله و یا سرباره داغ محل کار را ترک نمود.

۵-۳-۲-جوشکاری و برشکاری گاز

• تماس روغن، گریس و مواد قابل اشتعال و انفجار با کلیه دستگاه‌ها و تجهیزات جوشکاری و برشکاری گازی ممنوع می‌باشد.
• هیچ‌گاه نباید شیر و اتصالات سیلندرهای استیلن/اکسیژن را روغن‌کاری نموده و یا با دست‌ها و یا دستکش‌های آلوده به روغن به آن‌ها دست زد.
• قطعات لوله گاز استیلن را به‌وسیله بست اتصالی به یکدیگر محکم کنید و تا می‌توانید از شیلنگ‌های یک تکه استفاده نمایید تا از هم جدا نشود.
• استفاده از گاز اکسیژن به‌عنوان جایگزین هوای فشرده ممنوع است.
• هرگز نباید به‌طور ناگهانی شیر سیلندر اکسیژن را به‌طور کامل باز کرد، زیرا موجب سوختن شیر تقلیل فشار گردیده و آتش‌سوزی حتمی خواهد بود.
• استفاده از شعله جهت انجام آزمایش نشتی گازها در سیلندرها و متعلقات آن ممنوع است.
• برای روشن نمودن مشعل جوشکاری و برشکاری باید از فندک مخصوص آن استفاده نمود. استفاده از کبریت، فلزات داغ و یا قوسی الکتریکی برای این کار مجاز نیست چون در صورتی که گازها بلافاصله روشن نشوند، احتراق شدید روی خواهد داد.
• در پایان کار و مواقعی که عملیات جوشکاری و برشکاری انجام نمی‌گیرد باید دستگاه‌ها از منابع اصلی برق یا گاز جدا گردد.
• کلیه محل‌های اتصال از سیلندر گاز تا مشعل را باید قبل از روشن نمودن مشعل به روش‌های ایمن و توسط افراد ماهر مورد آزمایش نشتی قرارداد.
• مشعل باید به طریق صحیح روشن و خاموش شود تا شعله پس نزند. هنگام روشن کردن مشعل می‌بایست همیشه در نظر داشت که ابتدا شیر سیلندر اکسیژن و سپس شیر سیلندر استیلن را باز نمود و برای خاموش کردن مشعل بایستی برعکس عمل کرد و ابتدا شیر استیلن و سپس اکسیژن را بست. تنها در مواقع پس زدن شعله بایستی شیر مشعل اکسیژن را قبل از استیلن ببندید تا مانع از ورود اکسیژن به داخل مشعل شود.
• جهت روشن کردن مشعل، شیر سیلندر اکسیژن را بایستی به آرامی و به‌طور کامل باز کرد ولی شیر استیلن تنها بایستی ۱ تا ۵/۱ دور باز شود.
• موقعی که مشعل جوشکاری بر اثر تماس با کار و یا به علت گرم شدن زیاد پس می‌زند نخست شیر سیلندر اکسیژن و استیلن را محکم ببندید و بعد نوک مشعل را در آب سرد قرار دهید.
• شیلنگ و اتصالات رابط باید استاندارد بوده و فاقد نشتی، پوسیدگی و یا هر نوع نقص دیگری باشد.
• شیلنگ‌های انتقال گاز نبایستی در روی زمین و زیر پا یا مسیر عبور و مرور وسایل نقلیه قرار گرفته و رها شوند.
• همواره پیش از انجام جوشکاری از سالم بودن شیلنگ‌های گاز مطمئن شده و احتمال تا خوردگی آن را بررسی نمایید.
• برای باز کردن یا بستن شیرهای سیلندر از آچار مخصوص استفاده کنید و برای این کار از اعمال نیروی زیاد خودداری فرمایید. استفاده از انبردست و یا آچار فرانسه برای این کار مجاز نیست.
• اتصالات و مهره‌های اتصال باید قبل از استفاده مورد بررسی قرار گیرند و در صورت وجود هرگونه عیب یا نشتی، تعویض گردند.
• پر کردن سیلندرهای اکسیژن و انواع گازها باید توسط مراکز مجاز و معتبر صورت پذیرد.
• سیلندرهای اکسیژن و انواع گازها باید به‌صورت ادواری و بر اساس آئین‌نامه‌های حفاظتی و استانداردهای ملی مورد بازدید و آزمایش قرار گیرد.
• کارخانجات و تولیدکنندگان سیلندرهای گاز و همچنین صنایع سیلندر پرکنی مکلف به درج نام شیمیایی و نام تجاری گاز بر روی بدنه سیلندر می‌باشند و استفاده از سیلندرهای گاز که نام شیمیائی و نام تجاری محتویات آن بر روی سیلندر درج نشده باشد، ممنوع است.
• استفاده از سیلندرهای گاز و مولدهای گاز استیلن که دارای آسیب‌دیدگی یا خوردگی بوده و یا در معرض آتش‌سوزی قرار داشته‌اند، ممنوع است.
• سیلندرهای استیلن را نباید در معرض شعله‌های روباز مانند جوشکاری یا برشکاری، قوس الکتریکی، گدازه مذاب، جرقه، رادیاتورها و اشعه خورشید و همچنین در معرض صدمات فیزیکی، شیمیایی و شرایط نامساعد جوی قرارداد، زیرا در اثر حرارت، استیلن تجزیه شده و فشار درون سیلندر تا حد خطرناکی بالا می‌رود که خطر انفجار دارد، حداکثر دمای قابل‌تحمل توسط سیلندرها ۵۴ درجه سانتی‌گراد است.
• هنگام حمل سیلندرهای استیلن نباید هیچ‌گونه ضربه‌ای به آن‌ها وارد کنید زیرا گاز استیلن محلول در استون بوده و کوچک‌ترین ضربه باعث انفجار می‌گردد.
• برای گرم کردن سیلندر یا رگلاتوری که در اثر سرما یخ‌زده است به‌هیچ‌وجه نبایستی از شعله مستقیم استفاده شود، به‌کارگیری آب گرم در این شرایط توصیه می‌شود.
• سیلندرهای گاز باید به‌طور قائم و مطمئن در جای خود محکم گردند تا از افتادن احتمالی آن‌ها جلوگیری شود. سیلندرهای گاز باید دور از مواد قابل اشتعال و انفجار نگهداری و استفاده گردد.
• در مواقع آزمایش سیلندر از نظر آب‌بندی سوپاپ و مهره مغزی خروجی گاز، حتماً از کف صابون استفاده گردد.
• نگهداری سیلندر اکسیژن در مکان تولید گاز استیلن ممنوع می‌باشد.
• استفاده از اتصالات غیراستاندارد، تبدیل‌ها، وسایل غیر ایمن اکیداً ممنوع است.
• جابجایی سیلندرهای گاز با اهرم کردن شیر یا سرپوش حفاظتی آن ممنوع می‌باشد.
• سیلندر گاز پر یا خالی نباید به‌عنوان غلتک یا تکیه‌گاه استفاده گردد.
• سرپوش حفاظتی سیلندرهای گاز باید در جای خود به‌طور محکم قرار گیرد مگر در مواردی که سیلندر گاز در حال استفاده می‌باشد.
• به‌منظور جلوگیری از بروز صدمات فیزیکی در هنگام جابجایی انواع سیلندرهای گاز، استفاده از یک محفظه مناسب و ایمن الزامی است.
• در هنگام حمل و نقل سیلندرهای استیلن حتماً بایستی کلاهک حفاظتی بر روی آن نصب گردد. ضمناً هیچ‌گاه نبایستی سیلندرهای استیلن به‌صورت خوابیده حمل شوند و به این منظور بایستی تجهیزاتی همچون چرخ دستی و یا پالت که سیلندر در آن‌ها به‌طور عمودی قرار گیرد برای آن تأمین گردد.
• برای جابجایی سیلندرها توسط جرثقیل و یا لیفتراک از محفظه‌ها و پالت‌های مناسب استفاده شود و از جابجایی آن‌ها توسط زنجیر یا سیم بکسل جرثقیل و یا استفاده از شاخک‌های لیفتراک اکیداً خودداری گردد.
• هنگامی که لازم است سیلندرها به همراه رگلاتورهای متصل به آن جابجا شوند، باید پس از بستن شیر و قرار دادن بر روی وسیله ایمن نسبت به جابجایی آن‌ها اقدام نمود.
• استفاده از سیلندر گاز بدون رگلاتور استاندارد ممنوع است.
• گرم کردن کپسول و شیر گاز مخزن استیلن توسط شعله ممنوع است و در صورت نیاز، این کار بایستی توسط آب گرم صورت گیرد.
• شیلنگ‌های سبز (سیاه) انتقال گاز بایستی به رگلاتور اکسیژن شیلنگ قرمز به رگلاتور استیلن (سایر گازهای سوختنی) متصل گردد.
• رنگ شیلنگ‌ها باید مطابق با استاندارد شماره ۳۷۹۲ و رنگ بدنه سیلندرهای گاز باید بر اساس استاندارد شماره ۷۱۲ موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران باشد.
• بهره‌برداری از سیلندرهای گاز فقط به‌صورت ایستاده مجاز است و به‌هیچ‌عنوان نباید در حالت افقی یا وارونه از گاز داخل آن برای عملیات جوشکاری و برشکاری استفاده نمود.
• اگر سیلندر استیلنی به‌طور اتفاقی بر روی زمین افتاد، بایستی پیش از استفاده از آن حداقل به مدت یک ساعت آن را به‌طور عمودی روی زمین قرارداد.
• هیچ‌گاه نبایستی از قسمت کلاهک اقدام به هل دادن و یا بلند کردن سیلندر نمود.
• استفاده از سیلندر به‌عنوان غلتک، تکیه‌گاه یا نگه‌دارنده به‌هیچ‌وجه مجاز نیست.
• قرار دادن اشیاء بر روی انواع سیلندرهای گاز ممنوع است.
• قبل از جدا کردن رگلاتور از سیلندر گاز، باید شیر سیلندر گاز به‌طور کامل بسته شود.
• سیلندرهای گاز باید دور از عملیات جوشکاری و برشکاری قرار گیرند تا شعله، سرباره داغ و جرقه به آن‌ها نرسد، در غیر این صورت می‌بایست از موانع ضد آتش استفاده نمود.
• استفاده از سیلندرهای گاز به‌عنوان بخشی از مدار الکتریکی جوشکاری قوس الکتریکی ممنوع است.
• در مکان‌هایی که گاز از طریق سیستم لوله‌کشی تأمین می‌گردد، جنس لوله‌ها و کلیه تجهیزات مرتبط باید متناسب با نوع گاز و ایمن باشد، استفاده از رنگ‌ها و علائم هشداردهنده برای مشخص شدن نوع گاز لوله‌کشی‌ها الزامی است.
• شیرهای سیلندرهای خالی بایستی پیش از جدا کردن اتصالات به‌طور کامل بسته شده و پس از قرار دادن کلاهک حفاظتی بر روی آن با نصب برچسب یا علامتی دال بر خالی بودن سیلندر در محل مناسب و به دور از سیلندرهای پر نگهداری شود. همچنین سیلندر انواع گازها باید جدا از یکدیگر و در محل ایمن نگهداری شوند.
• محل نگهداری و ذخیره‌سازی سیلندرهای گاز می‌بایست ضد آتش و مجهز به سیستم تهویه ایمن باشد.
• استفاده از اتصالات مسی در عملیات جوشکاری و برشکاری با گاز استیلن ممنوع است.
• هر یک از لوله‌هایی که گاز را از مولد یا سیلندر به مشعل‌های جوشکاری و برشکاری انتقال می‌دهد باید مجهز به شیر یک‌طرفه فشاری باشد.
• کلیه کپسول‌های جوشکاری و برشکاری بایستی به حالت قائم نگهداری و استفاده شود، همچنین تمهیدات لازم جهت پیشگیری از سقوط آن‌ها صورت پذیرد.
• محل نگهداری سیلندرهای تحت فشار زیاد بایستی از تهویه مناسبی برخوردار باشد.
• غلطاندن سیلندر بروی بدنه سیلندر مجاز نمی‌باشد.
• سیلندرها را بایستی جدا از یکدیگر، بر اساس نوع گاز انبار نمود. انبار نمودن سیلندرهای اکسیژن و استیلن در یک محل، همچنین نگهداری سیلندرهای اکسیژن در مجاورت مواد هیدروکربنه مانند روغن، گریس، نفت و بنزین، گازوئیل، زغال و … ممنوع می‌باشد و بایستی حداقل یک تا شش متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. انجام جوشکاری و برشکاری با دستکش و لباس آلوده به روغن ممنوع می‌باشد.
• استفاده از سیلندرهای اکسیژن و استیلن فاقد مانومتر سالم و استاندارد ممنوع می‌باشد.
• قبل از بازنمودن شیر سیلندر، پیچ تنظیم رگلاتور کامل باز شود تا رگلاتور آسیب نبیند.
• به‌منظور پیشگیری از خطر انفجار و همچنین ممانعت از مسدود شدن جریان گاز و آسیب دیدن رگلاتور ضروری است که ضمن پیشگیری از وارد شدت گردوغبار به داخل سرپیچ سیلندر، شیر سیلندرها (غیر از سیلندر حاوی هیدروژن) را پیش از نصب اتصالات به آهستگی باز کرده و سپس سریعاً آن را ببندید.
• نصب رگلاتور بر روی سیلندر باید با دقت و به‌طور محکم صورت گیرد تا از نشت گاز پیشگیری شود.
• رگلاتور سیلندر استیلن باید به‌گونه‌ای تنظیم شود که هیچ‌گاه فشار آن از ۵/۱ اتمسفر تجاوز نکند.
• حداقل سالی یک‌بار بایستی فشارسنج رگلاتور تحت آزمون عملکردی قرار گیرد. هیچ‌گاه نباید از رگلاتوری که برای گاز مخصوصی ساخته شده است، برای گازهای دیگر استفاده شود.
• کلیه کپسول‌های تحت فشار زیاد بایستی هر ۵ سال یک مرتبه توسط مراجع ذیصلاح هیدرو استاتیک گردد.
• تست فشار سیلندرها بایستی سالیانه یک‌بار انجام شود.
• بعد از اتمام کار بایستی شیرهای استیلن و اکسیژن محکم بسته شده سپس شیرهای مشعل باز شوند تا گازهای موجود در لوله‌های هدایت خارج شوند و بالاخره شیرهای فشار گاز محکم و شیر مشعل نیز بسته شود.
• برای بستن شیر سیلندر در مواقع اضطراری بایستی همواره یک عدد آچار بر روی آن قرار داشته باشد.