ایمنی حفاری
لینک دنلود آموزش ایمنی حفاری
https://www.aparat.com/v/mVhXE
۱ روش اجرا :
۶-۱- برنامهريزي جهت عمليات گودبرداري و حفاري
هنگام برنامهريزي جهت عمليات گودبرداري و حفاري باید برخي نكات نظير ذيل را در نظر گرفت:
– تعيين جنس خاك و شرايط موجود :
قبل از شروع بهكار حفاري بايد نوع خاك را در محل تعيين كرده و پس از آن آخرين حفاري در آن مناطق را بررسي نماييد. اگر خطرات پنهاني وجود دارد (مانند سرويس‌هاي نامعين زيرزميني و…)، آن را كشف نماييد. سپس سرويس‌هاي هوايي را ملاحظه كرده و در صورت وجود خطوط تلفن، برق و … كه ممكن است خطرساز باشند با مالكين آن‌ها مشورت نماييد .
– تعيين سرويس‌هاي زيرزميني :
پس از مراحل فوق سرويس‌هاي زيرزميني ( مانند لوله‌هاي گاز ، خطوط تلفن و برق) را معين نموده و مطمئن شويد كه در محل خود محكم قرار دارند .
تذكر: سرويس‌هاي زيرزميني كه تا ۶۰۰ ميليمتر (۲ فوت) از حفاري فاصله دارند بايد بهوسيله دست يا ساير سيستم‌هاي مجاز اطرافشان حفاري گردد . سپس هنگامي كه زير آن‌ها از خاك خالي شد بايد پشتيبان مناسبي براي آن به كار برد. در صورت صدمه ديدن آن فوراً بايد به صاحب سرويس اطلاع داد.
– تعيين سازه‌هاي حفاظتي و تجهيزات :
قبل از شروع به كار، بايد سازه‌هاي حفاظتي و تجهيزات مورد نياز را متناسب با نوع خاك و شرايط كار تعيين نمايید تا مطابق با بازرسي‌ها و طرح‌هاي كنترلي عبور و مرور در محل حفاري باشد . ضمناً بايد مطمئن شوید كه اندازه شمع‌ها مطابق با اندازه ترانشه بوده و مهندس حرفه‌اي، ايمني هر يك از سازه‌هاي حفاظتي را مطابق استاندارد تائيد نموده است .
– سازماندهي محل حفاري :
ناظرين بايد در مورد موضوعات ذيل اطلاعات كافي داشته باشند :
- محل خطوط برق و ساير خطرات كجاست؟ مواد در كجا انبار شده اند؟
- نخاله‌ها كجا كوپه مي‌شود ؟ (مطمئن شوند بين نخاله‌ها و لبه ترانشه حداقل ۱ متر (۳ فوت) فاصله است)
- مواد فرو ريخته چطور از داخل ترانشه حذف مي‌شود؟
- اتاق عمليات چه مقدار تجهيزات نياز دارد؟
- محل‌هاي ورود و خروج به ترانشه كجاست؟ (هر كارگر نبايد بيشتر از ۸ متر (۲۶ فوت) از نردبان فاصله داشته باشد)
- آيا بناها يا سازهها در اثر كار ميتوانند بي‌ثبات شوند ؟
- نقاط پرتردد ورودي و خروجي در محل حفاري كجاست ؟
- در ترانشه‌هاي با عمق بيشتر از ۲/۱ متر بايد يك كارگر ذيصلاح در سطح ترانشه ايستاده و كارگران داخل ترانشه را در مواقع و شرايط غير ايمن هشدار داده و در موارد اورژانسي كمك نمايد .
- ناظر یا مسئول بايد آماده مقابله با شرايط اضطراري باشد . همه افراد بايد در مواقع وقوع حادثه بدانند چه بايد بكنند و با چه كسي بايد تماس بگيرند . برنامه شرايط اضطراري و كمك‌هاي اوليه بايد توسط كميته يا نماينده آن مرور شود . نوع و ميزان حوادث احتمالي را در نظر داشته باشند براي مثال: مهيا سازي چه سطحي از كمك‌هاي اوليه مورد نياز مي‌باشد ؟ مثلاً براي ۵ نفر شاغل در محل حفاري به كلاسكمك‌هاي اوليه نيازمنديم .
- فاصله محل حفاري تا تسهيلات درماني چقدر باشد؟ آيا آمبولانس در محل حفاري در دسترس است؟
- آيا وسايل نقل و انتقال مصدومين مهيا است؟ آيا مطابق نيازمنديهاي مقررات كمك‌هاي اوليه است؟
- آيا تجهيزات و تسهيلات نجات و امداد اورژانسي در محل حفاري كافي است ؟
- آيا پاسخگويان ميتوانند كارگر مصدوم را بهطور ايمن از فروريختگي نجات دهند؟
- آيا كارگران جهت انتقال مصدومين ناشي از فروريختگي يا ساير حوادث به اندازه كافي آموزش ديده‌اند؟
۶-۲- تعيين روش‌های گودبرداري از لحاظ وسيله انجام كار
- روش دستي : در صورت محدوديت زمين يا عدم دسترسي به ماشين آلات از اين روش كه از بيل، كلنگ و فرغون استفاده مي‌شوند انجام مي‌شوند .
- روش مكانيزه : معمولاً در عمده گودبرداريها از اين روش استفاده مي‌شوند كه از ماشين آلاتي چون بيل مكانيكي و… استفاده مي‌شوند .
- الزامات وضعيت سلامتي كاركنان و تجهيزات حفاظت فردي :
- معاينات دوره‌اي كارگران بايد در هر سال ۱ بار انجام پذيرد .
- در صورت شيوع بيماريهاي واگيردار بایدبه كليه كارگاهها و كارگران تذكر داده شود و دستورات بهداشتي در
محل هاي مناسب نصب شود. - در مواردي كه كارگران در محيط هاي مرطوب فعاليت مي نمايند مسئول HSE مكلف به تهيه كفش يا چكمههاي لاستيكي و دستكش غير قابل نفوذ متناسب با كار مي‌باشد . همچنين كليه كاركنان در گودال‌ها و ترانشه بايد از كلاه ايمني، كفش يا پوتين ايمني پنجه فولادي تأييد شده استفاده نمايند .
- كليه كاركناني كه وارد گودال‌هاي عميق محدود مي‌شود بايد از لباس‌هاي مهاردار متصل به طناب نجات استفاده نمايند. طناب نجات بايد از هر گونه طنابي كه جهت نقل و انتقال مواد بهكار ميرود مجزا بوده و در كل زمان كار در گودال صرفاً متصل به كارگر باشد .
- هر كاري كه در لبه گودالي با عمق ۶ فوت يا بيشتر كار مي‌كند بايد از خطر سقوط محافظت شود . بدين منظور مهيا كردن گاردريل ها (باند حفاظ) ، فنسها ، موانع ، پوشش ها يا بندكشي موردنياز مي‌باشد .
- مسئول ایمنی مكلف است به وسيله مسئولين فني خود كليه وسايل استحفاظي را مرتباً بازرسي، تعمير و يا تعويض نمايد تا حفاظت كارگران پيوسته تأمين گردد .
- امكانات كمك‌هاي اوليه و تجهيزات امدادي اضطراري بايد در دسترس باشد. نظير طناب مهار ايمني، برانكارد سبدي بايد در نقاطي كه شرايط جوي خطرناك داشته و يا حين كار در داخل گودال، به آساني در دسترس باشد. فقط كاركناني كه آموزش‌هاي مورد تأييد را ديده و داراي تجهيزات مناسب هستند ميتوانند به بازيابي آنچه نياز به ورود به جو خطرناك دارد، مبادرت نمايند.
– الزمات قانوني عمليات مقدماتي گودبرداري و حفاري :
- زمين مورد نظر از لحاظ استحكام دقيقاً مورد بررسي قرار گيرد .
- موقعيت تأسيسات زير زميني از قبيل لوله كشي گاز، كابل هاي برق، تلفن و غيره كه ممكن است در حين انجام عمليات گودبرداري موجب بروز خطر و حادثه گردند و يا خود دچار خسارت شوند، بايد مورد شناسايي قرار گرفته و در صورت لزوم نسبت به تغيير مسير دائم يا موقت و يا قطع جريان آن ها اقدام گردد.
- در صورتي كه تغيير مسير يا قطع جريان تأسيسات امكان پذير نباشد بايد به طرق مقتضي از قبيل نگهداشتن به طور معلق و يا محصور كردن و غيره نسبت به حفاظت آن‌ها اقدام شود.
- موانعي از قبيل درخت، تخته سنگ و غيره از زمين مورد نظر خارج گردند.
- در صورتي كه عمليات گودبرداري و حفاري احتمال خطري براي پايداري ديوارها و ساختمانهاي مجاور در برداشته باشد، بايد از طريق نصب شمع، سپر و مهارهاي مناسب و شروع عمليات، ايمني و پايداري آن‌ها تأمين گردد .
– الزمات قانوني رعايت اصول كلي گودبرداري و حفاري :
- اگر در مجاورت محل گودبرداري و حفاري كارگراني مشغول به كار ديگري باشند ، بايد اقدامات احتياطي براي ايمني آنان به عمل آيد .
- در مواردي كه عمليات گودبرداري و حفاري در مجاورت خطوط راه‌آهن ، بزرگراه ها، مراكز و تأسيساتي كه توليد ارتعاش مي‌نمايد، انجام شود بايد تدابير احتياطي از قبيل نصب شمع ، سپر و مهارهاي مناسب براي جلوگيري از خطر ريزش اتخاذ گردد .
- پس از انجام حفاری، باید محل مورد نظر با علائم هشدار دهنده و نوار حفاری و چراغ چشمکزن و … کاملاً مشخص گردد.(نصب علائم هشدار دهنده و حفاظ برای ترانشه الزامی است.)
- مصالح حاصل از گودبرداري و حفاري نبايد به فاصله كمتر از نيم متر از لبه گود ريخته شود . همچنين اين مصالح نبايد در پيادهروها و معابر عمومي به نحوي انباشته شود كه مانع عبور و مرور گردد .
- ديواره‌هاي محل گودبرداري و حفاري در موارد ذيل بايد دقيقاً مورد بررسي و بازيد قرار گرفته و در نقاطي كه خطر ريزش بوجود آمده است ، وسايل ايمني نصب و يا نسبت به تقويت آن‌ها اقدام گردد .
الف- بعد از يك وقفه ۲۴ ساعته يا بيشتر در كار
ب- بعد از هرگونه عمليات انفجاري
ج-بعد از ريزشهاي ناگهاني
د- بعد از صدمات اساسي به مهارها
ه- بعداز يخبندانهاي شديد
و بعد از بارانهاي شديد
- در محلهايي كه احتمال سقوط اشيا به محل گودبرداري و حفاري وجود دارد ، بايد موانع حفاظتي براي جلوگيري از وارد شدن آسيب به كارگران پيشبيني گردد . همچنين براي پيشگيري از سقوط كارگردان و افراد عابر به داخل محل گودبرداري و حفاري نيز بايد اقدامات احتياطي از قبيل محصور كردن محوطه گودبرداري ، نصب نردهها ، موانع ، وسايل كنترل مسير ، علايم هشدار دهنده و غيره انجام شود .
- شبها در كليه معابر و پيادهروهاي اطراف محوطه گودبرداري و حفاري بايد روشنايي كافي تأمين شود و همچنين علايم هشدار دهنده شبانه از قبيل چراغ هاي احتياط ، تابلوهاي شبرنگ و غيره در اطراف منطقه محصورشده نصب گردد ، به طوري كه كليه عابران و رانندگان وسايل نقليه از فاصله كافي و به موقع متوجه خطر گردند .
- هرگاه ديواري جهت حفاظت يكي از ديواره‌هاي گودبرداري مورد استفاده قرار گيرد بايد به وسيله مهارهاي لازم پايداري آن تأمين شود .
- چنانچه وضعيت گود يا شيار به نحوي است كه روشنايي كافي با نور طبيعي تأمين نمي‌شوند . بايد جهت جلوگيري از حوادث ناشي از فقدان روشنايي ، از منابع نور مصنوعي استفاده شود .
- در صورتيكه احتمال نشت و تجمع گازهاي سمي و خطرناك در داخل كانال وجود داشته باشد بايد با اتخاذ تدابير فني و نصب مهارهاي مناسب با استقامت كافي انجام و با نصب موانع ، نردهها و علايم هشدار دهنده ، منطقه خطر به طور كلي محصور و از عبور و مرور افراد جلوگيري به عمل آيد .
- در گودها و شيارهايي كه عمق آن‌ها از يك متر بيشتر باشد، نبايد كارگران را به تنهايي به كار گمارد .
- در حفاري با بيل و كلنگ بايد كارگران به فاصله كافي از يكديگر به كار گمارده شوند .
- در شيارهاي عميق و طولاني كه عمق آن‌ها بيش از يك متر باشد، بايد به ازاء حداكثر هر سي متر طول، يك نردبان كار گذارده شود . لبه بالايي نردبان بايد تا حدود يك متر بالاتر از لبه شيار ادامه داشته باشد .
- در هنگام مانور دستگاهها (نظیر جرثقیل، بیل مکانیکی و …) در محل حفاری، کارکنان را باید از محل دور نمود.
- در صورت نياز به حفر ترانشه موارد ذيل مي بايست رعايت گردند:
- از ورود ماشینهای سنگین به محدوده جلوگیری کنید.
- در مواردی که عمق ترانشه بیش از یک متر است شمعکوبی با شرایط ذیل لازم میباشد:
- اگر زمین نامناسب باشد از تختههای عمودی استفاده نمائید.
- در زمین مناسب(از نظر ایمنی) از تخته افقی استفاده نمائید
- استفاده از سپر حفاظتی
- لوازم پیش ساخته چوبی یا فلزی که بوسیله جرثقیل حمل میشود.
- شمعکوبی در زمین و استفاده از الوار عمودی بوسیله ماشین شمعکوبی
- حداقل یک فاصله ۲۰ سانتیمتری بین خاکریز و گود وجود داشته باشد که در این منطقه هیچگونه ابزار و مصالح و … نباید در یکجا مجتمع باشد. از پخش ابزار و مصالح در سطح سوارهرو شدیداً خودداری گردد.
- در هنگام حفاری و ایجاد ترانشه، چنانچه در طول مسیر به چاهی متروکه برخورد نمودید باید قبل از ادامه کار ابتدا آن را پر نمایید.
- وجود آب داخل ترانشه و ایجاد ارتعاش بهوسیله دستگاههای سنگین باعث ناپایداری خاک میگردد که باید در برخورد با هر کدام از موارد، نکات ایمنی را رعایت نمود.
– الزامات قانونی راه هاي ورود و خروج به محل گودبرداري و حفاري :
- براي رفت و آمد به محل گودبرداري بايد راههاي ورودي و خروجي مناسب و ايمن در نظر گرفته شود . در محل گودهايي كه عمق آن بيش از ۶ متر باشد ، بايد براي هر شش متر يك سكو يا پاگرد براي نردبان‌ها ، پلهها و راههاي شيبدار پيشبيني گردد . اين سكوها يا پاگرد و همچنين راه هاي شيبدار و پلكانها بايد به وسيله نردههاي مناسب محافظت شوند .
- در محل گودبرداري بايد يك نفر نگهبان مسئول نظارت بر ورود و خروج كاميونها و ماشين آلات سنگين باشد و نيز براي آگاهي كارگران و ساير افراد ، علايم هشداردهنده در معبر ورود و خروج كاميونها و ماشين آلات مذكور نصب گردد .
- راه هاي شيب دار و معابري كه در زمين هاي سخت (بدون استفاده از تخته هاي چوبي) ساخته مي‌شوند بايد بدون پستي و بلندي و ناهمواري باشد .
- افرادي كه در عمليات گودبرداري و حفاري به كار گرفته مي‌شوند، بايد داراي تجربه كافي بوده و همچنين افراد ذيصلاح بر كار آنان نظارت نمايند .
– الزامات بازرسي ، نظارت و سرپرستي :
- اشخاص ذيصلاح (سرپرستان) بايد همه روزه گودال‌ها ، فضاي مجاور و سيستم‌هاي محافظتي را بازديد نمايند تا موقعيت‌هاي ايجاد فروريختگي‌ها، خطاي سيستم‌هاي حفاظتي، جوهاي خطرساز، يا ساير شرايط خطرناك را بتوانند كشف نمايند .
- بازرسي بايد قبل از شروع كار و يا در صورت لزوم در سراسر شيفت كاري انجام شود .
- پس از وقوع هر رويداد همراه با خطر (مثل بارندگي) بايد بازرسي به عمل آيد .
- اين بازرسي‌ها هنگامي كه قرار است گودبرداري توسط كارگران انجام شود و يا در هنگام عمليات گودبرداري الزامي است.
- هر كجا ، بازرسي به مورد مشكوك يا خطرناكي برخورد ، كارگران بايد از محل خارج شوند تا اقدامات احتياطي لازم جهت ايمني آن‌ها به عمل آيد .
– الزامات پايش فردي :
در پايش فردي حصول اطمينان از موارد ذيل ضروري است :
- جليقه‌هاي منعكس كننده نور در فضاهاي حركتي وسايط نقليه وجود داشته باشد .
- كلاه ايمني ، كفش‌هاي پنجه فولادي و… مورد استفاده قرار گرفته باشد .
- كارها مطابق با دستورالعمل‌ها و بهصورت ايمن انجام شود .
– الزامات پايش محيط كار :
الف) شرايط سطحي
در بررسي شرايط سطحي ، موارد ذيل بايد مورد توجه قرار گيرد :
- شكافها يا شيارهاي در حال شكلگيري
- فاصله مناسب محل دپوي خاك‌هاي برداشته شده از لبه گودال
- عدم وجود مواد يا تجهيزات نزديكي لبه گودال
- وجود آب در گودال
- عدم وجود منابع ارتعاشي
ب) ديواره‌هاي شيبدار و پلهدار
در بازديد ديواره‌هاي شيبدار و پله دار بايد به بررسي اين موارد پرداخته شود :
- شكافها يا شيارهاي در حال شكلگيري
- خرده سنگ (سنگ ريزه)
- تغيير نوع خاك
- شيب كافي براي خاك
ج) شمع‌زني و حفاظگذاري
در هنگام بررسي شمع‌زني و حفاظگذاري توجه به موارد ذيل الزامي است :
- درست قرارگرفتن و درست عمل نمودن
- عدم نشي از سيلندرهاي هيدروليك
- كيپ بودن گوه ها
د) كنترل راههاي ورودي و خروجي
- دسترسي در هر ۲۵ فوت
- تنظيم درست پلكان، نردبان و راههاي شيبدار
ه) وجود تسهيلات
- نگهداري و پشتيباني كافي
- مصالح ناپايدار (لق)
- شناسايي شده و حفاظت شدن تسهيلات
و) آب و هوا
- يخ زدگي شبانه
- بارندگي
اگر قرار باشد گودبرداري براي بيشتر از ۵ متر عمق ادامه يابد ، باید اطلاعات ذيل را به مدیریت HSEQ مربوطه اعلام نمايید :
- آدرس و مشخصات دقيق محل انجام كار
- موقعيت محل حفاري و ويژگي‌هاي كاري كه بايد انجام شود
- تعداد كارگران به كار گرفته
- زمان شروع و مدت انجام كار مورد نظر
دیدگاه خود را ثبت کنید